19 Temmuz 2012 Perşembe

Bira'da Kullanılan Şerbetçi Otu

Bir zamanlar neredeyse bütün içkileri tatlandırmak için bitkiler, meyve baharatları, meyveler veya ağaç kabukları kullanılırdı. Örnek olarak,  vermut, cin, aquavit, bira ve bir çok likörü gösterebiliriz. 
Şerbetçiotu çok eski medeniyetler tarafından da bilinmekte idi. Genellikle bahar dönemindeki genç filizleri kullanılırdı. Şimdi özel yetiştirme alanları vardır.

Muhtemel adı Humulous Lupilous’tur ve biraya katıldığında keskin bir tad oluşur, aynı zamanda güzel kokulu aromalı bir tada sahiptir.

Bugün şerbetçiotu sadece bira endüstrisi için yetiştirilmektedir ve değişik yapı ve kalitelerde bir çok çeşidi vardır. Bazıları zengin bir koku sağlar, diğerleri ise acılık (sertlik)’leri çin kullanılır.
Avrupa’da sadece dişi şerbetçiotu kesilerek çoğaltılır, tohuma ihtiyaç duyulmaz, böylelikle erkeğin olmasınında önemi yoktur. Çiçek tohuma dönünceye kadar beklenmez. Tohumlar alttan mayalanmış biraların arıtılmasında problem çıkmasına neden olabilirler. Avrupa kıtasında erkek şerbetçiotu neredeyse yok olmuştur, İngiltere’de ise erkek şerbetçiotu ale türü bira üreticilerine büyük problem oluşturmazlar İngiltere’deki bazı türler çabuk olgunlaşırlar ve gübrelendiği taktirde daha faydalı olurlar.

Dişi şerbetçiotu Acone olarak teknik adı ise Stroble şeklinde bilinir. Her bir stroble ince petal tabakasından oluşur. Her bir petalin temelinde tohum vardır, hem tohum hem de petal yapışkan, sarı salgı bezi taşırlar ve bira üreticilerinin ihtiyacı olan kimyasal maddeleri içerirler, bunlar aynı zamanda tanen de içerirler.

Şerbetçi otunun kimyasal yapısı çok karmaşıktır. Humulones olarak bilinen ve acılığı sağlayan asit içerir. Ayrıca Şerbetçi otunun koruyucu bir özeliği vardır ve bu yüzden bira pastörize edilip soğutuluncaya kadar koruması için şerbetçi otu katılır.

Şerbetçi otu iğneli ısırganlar ailesine mensuptur ve üzüm gibi uzun ince dallarda yetişirler. Toplandıktan sonra ateşte yavaşça kurutulur, soğutulur, balya veya çuvallara basılır. Daha modern bir teknik ise; ot ezilerek küçük parçacıklar haline getirilir ve vakumlanarak plastik kaplara koyulur böylece uzun bir ömür ve tazelik verilmiş olur ve bu saye da geleneksel balya veya çuvallara oranla taşıma maliyeti daha az olur.

Bira üreticilerinin çoğu şimdi bu ufalanmış şeklini kullanmakta, buna rağmen bazıları geleneksel yöntemi kullanmaktadırlar, yine bazıları konsantre edilmiş sıvı ot kullanırlar.
Şerbetçi otunun sayısız miktarda çeşitleri vardır. Bira arpası, su ve ayrı ayrı maya türü gibi şerbetçi otunun iyi seçilmesi biranın kalitesine çok etki eder. Bira yapımında şerbetçi otu aşağıdaki özellikleri verir :

Hoş aroma, keskinlik aroması
Mikro organizmaların büyümesini engelleyen antiseptik
Biranın temizlenmesi


Bazı iyi bilinen şerbetçiotu türleri
Fuggles (İngiltere) : Yumuşaklık
Goldings (İngiltere) : Dolgun acılık
Saaz veya Saazer Çek Cumhuriyeti : Bohemia kırmızısı daha doğrusu Zatec Çek Cumhuriyeti’nın merkezinde bir şehirden ismini alır ve Bohemia dünyada kaliteli şerbetçiotunun yetiştirildiği bölgelerin başında gelir
Cascade (Amerika) : Aroma için mükemmeldir.
Hallertau (Almanya) : Tatlı narin
Herbruck (Almanya) : Tatlı narin
Tettnang (Almanya) : Tatlı narin
Northern Brewer (İngiltere) : Kuru